موارد مصرف و عوارض جانبی قرص تیزانیدین (Tizanidine)


قرص تیزانیدین یک شل‌کننده عضلانی است که برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده می‌شود. این دارو با مسدود‌کردن گیرنده‌های آلفا ۲ آدرنرژیک در مغز کار می‌کند. این قرص برای درمان و تسکین انواع درد، سفتی و گرفتگی عضلات استفاده می‌شود. همچنین قرص Tizanidine با دستور پزشک برای درمان برخی از اسپاسم عضلانی مانند سکته مغزی، بیماری مزمن کلیوی، صدمات نخاعی، مولتیپل اسکلروزیس، آرتریت روماتویید و فیبرومیالژیا مناسب است. این مقاله اطلاعات کلی در رابطه با اشکال دارویی، موارد مصرف، عوارض، موارد منع مصرف و… این محصول به شما ارائه می‌دهد.

اشکال دارویی تیزانیدین

داروهای شیمیایی و گیاهی مختلف بسته به نیاز بیماران و پزشکان در اشکال دارویی متنوعی تولید می‌شوند. شرکت‌های داروسازی با توجه به نیاز بازار، داروها را در اشکال متفاوت نظیر قرص، کپسول، شربت، محلول تزریقی، سرم و… تولید می کنند. پزشک با توجه به نوع بیماری، شرایط جسمانی و سن (بزرگسالان، کودکان و سالمندان) نسخه شما را تجویز می‌کند. داروی تیزانیدین نیز در اشکال قرص ۲ میلی گرم و ۴ میلی گرم، کپسول ۲ میلی گرم، ۴ میلی گرم و ۶ میلی گرم تولید می‌شود. انتخاب مدام نوع از این داروها برای بیماران وابسته به شرایط جسمانی و سن بیمار می‌باشد.

موارد مصرف داروی تیزانیدین

این دارو برای درمان اسپاسم عضلانی ناشی از شرایط خاص (مانند مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) و آسیب نخاعی) استفاده می‌شود. قرص تیزانیدین با کمک به شل‌شدن عضلات کار کرده و سبب درمان اسپاسم عضلانی در بیمار می‌شود. مصرف این محصول در کودکان و سالمندان پیشنهاد نمی‌شود، اما با تجویز و دستور پزشک امکان‌پذیر است. مهم ترین موراد مصرف این دارو شامل درمان اسپاسم عضلانی، اسپاستیسیته مرتبط با مولتیپل اسکلروزیس و آسیب نخاعی می‌باشد.

 داروی تیزانیدین

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Tizanidine

در مکانیسم عمل داروی تیزانیدین، آگونیست گیرنده آلفا-۲ آدرنرژیک از نظر ساختاری مربوط به کلونیدین است. در نتیجه مهار پیش سیناپسی نورون‌های حرکتی را افزایش می‌دهد. جذب این دارو با فراهمی زیستی ۴۰% و توزیع پروتئین محدود ۳۰% می‌باشد. این محصول به طور گسترده در کبد متابولیزه شده و دفع آن از طریق مدفوع (۲۰%) و ادرار (۶۰%) صورت می‌گیرد.

مقدار مصرف قرص Tizanidine

قرص Tizanidine را طبق دستور پزشک، معمولاً هر ۶ تا ۸ ساعت از طریق خوراکی مصرف کنید. مقدار مصرف قرص تیزانیدین براساس شرایط جسمانی، سوابق پزشکی و سن بیمار تعیین می‌شود. قبل از مصرف این دارو در رابطه با داروهای مصرفی خود (مانند داروهای گیاهی و شیمیایی) با پزشک مشورت کنید تا براساس آن برای شما نسخه را تجویز کند. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. نسخه و دوز مصرفی تعیین شده توسط پزشک را با دقت انجام دهید تا بیشترین سود را از دارو ببرید.

زمان مصرف داروی تیزانیدین

داروی تیزانیدین را بیش از ۳۶ میلی گرم در روز یا بیش از ۳ دوز در یک دوره ۲۴ ساعته مصرف نکنید. قدرت جذب این دارو وابسته به اشکال دارویی محصول (قرص یا کپسول)، میل با غذا یا آب و سن شما متفاوت خواهد بود. قبل از مصرف خودسرانه این دارو با پزشک در رابطه با نحوه مصرف مشورت کنید تا بهترین زمان مصرف را برای شما تجویز کند. این محصول برای درمان اسپاستیسیتی عضلانی، اسپاستیسیته مرتبط با مولتیپل اسکلروزیس و آسیب نخاعی در مراحل اولیه ۲ میلی گرم هر ۶ الی ۸ ساعت تجویز می‌شود. همچنین در مراحل نگهداری و بعد از مصرف اولیه، افزایش دوز ۲-۴ میلی گرم در روز تا اثر مطلوب با حداقل ۱-۴ روز امکان‌پذیر می‌باشد.

موارد احتیاط

قبل از مصرف تیزانیدین، اگر به آن حساسیت دارید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. قبل از مصرف این قرص به پزشک خود در رابطه با سوابق پزشکی از جمله فشار خون پایین، بیماری کلیوی، بیماری کبد و… هشدار دهید. این محصول در برخی بیماران باعث سرگیجه یا خواب آلودگی می‌شود، به همین جهت از مصرف مواد مخدر مانند حشیش که باعث خواب آلودگی می‌شود، خودداری کنید. برخی از مهم‌ترین موارد احتیاط این قرص شامل موارد زیر می‌باشد.

  1. احتمال افت فشار خون بعد از مصرف دارو
  2. احتیاط مصرف در بیماران نارسایی کلیوی و کبدی
  3. مصرف همزمان داروی ضدباروری خوراکی با تیزانیدین
  4. امکان سمیت کبدی در بیماران، آمینوترانسفرازها را قبل و در حین استفاده کنترل کنید.
  5. براساس میزان دوز، امکان ایجاد آرامش و آرام‌بخش در بیمار وجود دارد. همچنین ممکن است اثر داروهای آرام‌بخش یا اتانول را تشدید کند.
  6. در برخی بیماران عوارض بینایی و تاری دید مشاهده شده است.
  7. فشار خون برگشتی، تاکی کاردی و هیپرتونی پس از قطع ناگهانی گزارش شده است. اعمال کاهش آهسته دوز در بیمارانی که داروهای مخدر همزمان یا دوزهای بالا (۲۰-۲۸ میلی گرم در روز) برای دوره‌های طولانی مصرف می‌کنند.

موارد منع مصرف تیزانیدین

بعد از مصرف قرص تیزانیدین Tizanidine از رانندگی و کار با ماشین‌آلات سنگین و انواع تجهیزات اکیدا خودداری کنید. زیرا انجام این کارها نیازمند هوشیاری زیادی است، از آنجایی که یکی از عوارض جانبی این دارو خواب‌آلودگی و سرگیجه است باید بعد از مصرف از انجام این کارها امتناع کرد. در دوران بارداری، این دارو باید تنها زمانی استفاده شود که به وضوح بیمار به آن نیاز داشته باشد. پزشک باید خطرات استفاده و تداخل دارویی این محصول را با داروهای دیگر در دوران بارداری در نظر بگیرد، سپس  اقدام به تجویز نسخه برای مادران شیرده و زنان باردار کند.

  1. موارد حساسیت به داروی تیزانیدین یا محصولات مشابه
  2. حساسیت مفرط
  3. مصرف همزمان سیپروفلوکساسین یا فلووکسامین یا سایر مهارکننده های قوی CYP1A2

عوارض جانبی قرص تیزانیدین (Tizanidine)

خشکی دهان، خواب‌آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، یبوست، ضعف و خستگی برخی از عوارض جانبی قرص تیزانیدین می‌باشند. اگر هر یک از این عوارض ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برای تسکین خشکی دهان آب نبات سفت (بدون قند)، چیپس یخ، آدامس (بدون قند) و آب مصرف کنید تا جایگزین بزاق دهان شما شود. هنگام سرگیجه و سبکی‌سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت وجود هرگونه عوارض جدی مانند غش، تغییرات روانی یا خلقتی (مانند توهم)، ضربان قلب آهسته و نامنظم، تغییرات بینایی (مانند تاری) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. تیزانیدین (Tizanidine) به ندرت باعث بیماری بسیار جدی (به ندرت کشنده) کبدی شده است. با این حال در صورت بروز علائم بیماری کبدی از جمله نهوع و استفراغ، درد شدید معده و شکم، ادرار تیره، زردی چشم یا پوست فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی مانند بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی و… مصرف را قطع و به پزشک مراجعه کنید.

عوارض جانبی این دارو را در موارد زیر می‌توان خلاصه کرد:

  1. خشکی دهان
  2. خواب‌آلودگی و سرگیجه
  3. تاری دید
  4. یبوست
  5. عفونت
  6. ناهنجاری های LFT
  7. اختلال گفتار
  8. استفراغ
  9. تکرر ادرار

قرص تیزانیدین

تداخل دارویی تیزانیدین

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. بیماران قبل از مراجعه به پزشک لیستی از داروهای شیمیایی و گیاهی مورد استفاده خود تهیه کرده و به پزشک نشان دهند. هیچ دارویی را بدون تأیید پزشک خود شروع، متوقف یا تغییر ندهید. داروهای خاص برای درمان فشار خون بالا (آگونیست‌های آلفا مانند کلونیدین، متیل دوپا)، قرص‌های ضدبارداری، سیپروفلوکساسین، فلووکسامین، ویلوکسازین و سایر موارد سبب تداخل دارویی با قرص تیزانیدین می‌شوند. همچنین از مصرف همزمان این محصول با ماری‌جوانا (حشیش)، آنتی‌هیستامین‌ها (مانند ستیریزین، دیفن‌هیدرامین)، داروهای خواب یا خواب‌آلود پرهیز کنید.

مصرف قرص تیزانیدین (Tizanidine) در دوران بارداری و شیردهی

اطلاعات کافی در مورد خطر رشد مرتبط با مصرف در زنان باردار وجود ندارد. هیچ مطالعات کافی و کنترل شده‌ای در مورد تأثیر قرص تیزانیدین Tizanidine بر پتانسیل باروری در زنان و مردان در دسترس نیست. تجویز خوراکی این دارو به موش‌های صحرایی نر و ماده منجر به اثرات نامطلوب بر باروری شده است که جای نگرانی دارد. در مطالعات حیوانی، تجویز دارو در دوران بارداری منجر به مسمومیت رشدی (مرگ و میر و نقایص رشد جنینی پس از تولد فرزندان) در دوزهای کمتر از دوزهای مورد استفاده بالینی شد که با سمیت مادری مرتبط نبود. توجه داشته باشید که مادران شیرده و زنان باردار از مصرف سرخود و بدون نسخه انواع داروها خودداری کنید.

تاثیر قرص تیزانیدین در شیردهی

هیچ اطلاعاتی در مورد وجود تیزانیدین در شیر انسان، اثرات آن بر نوزادان و شیر مادر وجود ندارد. مطالعات حیوانی وجود دارو را در شیر حیوانات شیرده گزارش کرده است. فواید رشدی و سلامتی تغذیه با شیر مادر باید همراه با نیاز بالینی مادر به دارو و هر گونه عوارض جانبی احتمالی بر روی نوزاد شیرخوار ناشی از دارو یا بیماری زمینه‌ای مادر در نظر گرفته شود.

شرایط نگهداری داروی Tizanidine

داروی تیزانیدین باید در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. تمامی داروهای شیمیایی و گیاهی را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کنید. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید. از ریختن انواع داروها به داخل توالت، خیابان و فاضلاب خودداری کنید.

کلام آخر در مورد قرص تیزانیدین

همان طور که در این مطلب از گفتیم، داروی تیزانیدین دارای کاربردی گسترده برای درمان انواع اسپاسم عضلانی است که با نسخه و دستور پزشک قابل استفاده می ‌باشد. این مقاله بر مزایا و خطرات قرص Tizanidine براساس اطلاعات دارویی و آزمایشات مختلف تاکید کرده است. به همین جهت بیماران قبل از مصرف، عوارض جانبی نظیر خشکی دهان، خواب‌آلودگی، سرگیجه، عفونت، یبوست، تاری دید یا مشکلات بینایی، استفراغ، تکرر ادرار، اختلال در گفتار و البته تداخل دارویی این محصول را در نظر داشته باشند. در صورتی که موارد احتیاط و منع مصرف آن به درستی رعایت شود، خطری بیمار را تهدید نمی‌کند.

منبع سایت: Medscape

سوالات متداول در مورد تیزانیدین

عوارض قرص تیزانیدین چیست؟

آیا قرص تیزانیدین مرفین دارد؟

خیر در ترکیبات قرص تیزانیدین اثری از مرفین نیست. موردی که تیزانیدین را از یک ماده مخدر متمایز می‌کند، نحوه عملکرد آن در بدن است. این محصول از اتصال مستقیم به گیرنده‌های درد جلوگیری کرده و گیرنده‌های عصبی را در سطح عضلات مسدود می‌کند. این مکانیسم باعث می‌شود که این دارو به یک ماده مخدر تبدیل نشود. با این حال، بیماران تنها با دستور و نسخه پزشک اقدام به مصرف این محصول کنند تا از خطرات آن در امان باشند.

آیا قرص تیزانیدین خواب‌آور است؟

یکی از عوارض جانبی اصلی این دارو ایجاد خواب‌آلودگی و خستگی در بیماران است. به همین جهت بعد از مصرف این دارو از انجام کارهای سنگین مانند کار با تجهیزات، ماشین‌آلات و رانندگی پرهیز کنید. توجه داشته باشید که تیزانیدین سبب سرگیجه، بی‌حالی، خشکی دهان و خواب‌آلودگی در بیماران خواهد شد. برنامه روزانه خود را باتوجه به این عوارض تنظیم کنید تا خطری شما را تهدید نکند.

قرص تیزانیدین برای دیسک کمر استفاده می‌شود؟

بله، قرص تیزانیدین (Tizanidine) تنها با دستور و نسخه پزشک برای پیشگیری و رفع انقباضات، کرامپ و گرفتگی‌های شدید ماهیچه تجویز می‌شود. توجه داشته باشید که این قرص برای درمان دیسک کمر موثر نیست و تنها در تسکین درد نقش بالایی دارد.

عوارض مصرف بیش از حد قرص تیزانیدین چیست؟

علائم مصرف بیش از حد قرص تیزانیدین شامل ضعف، خواب‌آلودگی، گیجی، ضربان قلب آهسته، تنفس کم‌عمق، احساس سبکی سر یا غش می‌باشد. در صورت بروز هرکدام از این موارد و ادامه آن، به پزشک مراجعه کنید.

لطفا به این مقاله امتیاز بدهید

[مجموع: ۱ میانگین: ۵]